Tranzyt Grodno-Kaliningrad – kropla historii

transport

W połowie lat 90. XX wieku polską opinię publiczną poruszyła sprawa ewentualnego utworzenia „korytarza” dla tranzytu między portem w rosyjskim Kaliningradzie (Królewcu) a Grodnem na Białorusi. Przeciwnicy tego typu rozwiązania przywoływali głównie argumenty historyczne: przypominało to 1939 rok i żądania Niemiec eksterytorialnej trasy przez Pomorze. Jednakże zdaniem zwolenników – tranzyt ten powinien był być jak najmniej dla Polski kłopotliwy.

To znaczy że transport większości towarów i ludzi powinien się odbywać koleją. Przewożenie na platformach kolejowych kontenerów i TIR-ów zredukowałby do minimum zagrożenie przyrody, przy dodatkowym postawieniu wymogu że lokomotywy powinny zostać wyposażone w filtry i katalizatory. Ponadto transport TIR-ów i kontenerów szybkimi pociągami utrudniałby przemyt. Uruchomienie i podniesienie jakości torów na trasie Kaliningrad – Grodno dawałoby też pracę polskim załogom. Oczywiście poza tranzytem kolejowym istniałby nadal jakiś tranzyt samochodów osobowych i tutaj też można by postawić użytkownikom kilka warunków, zaś unowocześnienie trasy dla tych samochodów, stanowiłoby również okazję do zarobienia sporych pieniędzy.

Pierwsze działania podjęły władze obwodu grodzieńskiego na Białorusi lansując ideę tzw. współpracy transgranicznej, która w Polsce w ówczesnym województwie suwalskim i na Litwie i w powiatach Mariampolskim i Olickim (Alytus) znalazłaby podatny grunt. W ten sposób doprowadzono by do powstania Euroregionu „Niemen” w skład którego weszłyby również obwód grodzieński, oraz wschodnia część obwodu kaliningradzkiego. Stronie białoruskiej zależało wówczas na budowie nowego przejścia granicznego w Lipszczanach oraz na zorganizowaniu na obszarze województwa suwalskiego drogi tranzytowej z Grodna do Kaliningradu.

Jednym z celów zawartego porozumienia miało być także wspieranie tworzenia związków kooperacyjnych i wspólnych przedsiębiorstw, spółek przemysłowych, handlowych oraz usługowych. Strona polska początkowo bez zastrzeżeń przyjęła te propozycje Białorusinów i biuro Projektowe Dróg i mostów „Transprojekt” realizując zlecenia konkretnych czynników opracowało koncepcję przebiegu trasy tranzytowej Białoruś – Obwód Kaliningradzki i rozesłało ją do kilkunastu podmiotów województwa suwalskiego. Znalazły się tam m.in. dwie zastępcze trasy dla rosyjskiego tranzytu.